Uporczywy ból karku lub promieniujący dyskomfort w kończynie, którego nie da się precyzyjnie zlokalizować – wielu z nas doświadczyło kiedyś bólu mięśniowego, który pojawia się bez wyraźnej przyczyny. W takich przypadkach winowajcą mogą być tzw. punkty spustowe, czyli niewielkie, nadreaktywne obszary w obrębie mięśni szkieletowych i powięzi, które stanowią jedno z najczęstszych, a zarazem najmniej rozpoznanych źródeł bólu mięśniowo-szkieletowego.
Czym są punkty spustowe?
Punkt spustowy to nadwrażliwy obszar znajdujący się w napiętym paśmie mięśniowym, wyczuwalny palpacyjnie jako drobny, twardy guzek lub zgrubienie. Charakteryzuje się tym, że jego uciśnięcie wywołuje ból promieniujący – często w zupełnie innej lokalizacji niż sam punkt. Może również powodować sztywność, ograniczenie zakresu ruchu, osłabienie mięśni oraz objawy autonomiczne, np. zawroty głowy. Punkty te dzieli się na:
- aktywne – wywołują ból samoistnie lub przy minimalnym ucisku, często promieniujący,
- utajone – nie powodują bólu w spoczynku, ale mogą ograniczać funkcję mięśnia i prowadzić do kompensacyjnych przeciążeń.
Choć etiologia punktów spustowych jest złożona, najczęściej wskazuje się na:
- przeciążenie mięśni,
- mikrourazy i powtarzalne ruchy,
- długotrwały stres,
- zaburzenia postawy,
- niedobory witamin i minerałów.
Diagnostyka i leczenie punktów spustowych
Diagnostyka opiera się głównie na badaniu palpacyjnym przez doświadczonego terapeutę manualnego lub fizjoterapeutę. Podczas badania zwraca się uwagę między innymi na obecność napiętego pasma mięśniowego, promieniowanie bólu zgodne z typowym wzorcem danego punktu spustowego oraz reakcję pacjenta (np. mimowolne drgnięcie mięśnia). Terapia punktów spustowych powinna być kompleksowa i indywidualnie dobrana. Najczęściej stosuje się terapie manualne, suche igłowanie, rozluźnianie powięziowe, ultradźwięki, kinesiotaping czy ćwiczenia rozciągające i wzmacniające, eliminujące przyczyny powstawania punktów i zapobiegające ich nawrotom.
W razie problemów związanych z punktami spustowymi zapraszamy do Centrum Rehabilitacji Osteomedis w Warszawie – w naszej przychodni rehabilitacyjnej pomożemy przywrócić prawidłową funkcję mięśni i całego układu ruchu.


