Kluczowa rola, jaką w poruszaniu się odgrywa staw kolanowy, a więc największy staw ciała człowieka, sprawia, że jego budowa jest szczególnie złożona. W kolanie obecnych jest wiele różnorodnych struktur, w tym kilka rodzajów więzadeł odpowiedzialnych za stabilizację całego stawu, a także umożliwianie wykonywania ruchów. Pełnią one niezwykle ważną funkcję w układzie ruchu, dlatego są narażone na znaczne obciążenia, a tym samym – na uszkodzenia. Urazy w obrębie więzadeł stawu kolanowego najczęściej dotyczą zaś więzadeł krzyżowych oraz pobocznych. Kontuzje tych ostatnich zazwyczaj bywają jednak mniej problematyczne.
Budowa i funkcja więzadeł pobocznych
W kolanie znajdują się 2 więzadła poboczne – strzałkowe i piszczelowe. Są one zlokalizowane po obu stronach stawu kolanowego, przebiegają blisko torebki stawowej (ale się z nią nie łączą) i biegną od kości udowej do kości odpowiadających im nazwą, a więc do strzałkowej oraz piszczelowej. Obok więzadeł krzyżowych to właśnie poboczne są najbardziej narażone na uszkodzenia, dlatego kontuzje ich dotyczące zdarzają się stosunkowo często, zwłaszcza w obrębie więzadła piszczelowego.
Bez więzadeł pobocznych swobodne, stabilne chodzenie byłoby niemożliwe. Ich podstawowym zadaniem jest bowiem stabilizowanie stawu kolanowego po obu jego stronach, a więc zapobieganie szpotawieniu i koślawieniu, czyli nadmiernemu wychylaniu się kolana na boki.
Jak dochodzi do uszkodzenia więzadeł pobocznych?
Znając umiejscowienie oraz funkcję więzadeł pobocznych, nietrudno domyślić się, w jaki sposób najczęściej dochodzi do ich naderwania lub zerwania. Urazy tego rodzaju zdarzają się przede wszystkim przy uprawianiu niektórych sportów, takich jak:
- piłka nożna,
- tenis ziemny,
- koszykówka,
- narciarstwo,
- łyżwiarstwo.
Oprócz tego uszkodzenia więzadeł pobocznych następują z powodu wad postawy powodujących szpotawość lub koślawość kolan, a te może wywoływać choćby noszenie niewłaściwego obuwia. Do czynników zwiększających ryzyko urazu więzadeł pobocznych należy zaliczyć również otyłość.
Leczenie urazów więzadła pobocznego i rehabilitacja
W przeciwieństwie na przykład do więzadeł krzyżowych, których uszkodzenie jest poważnym problemem wymagającym długiego powrotu do zdrowia, urazy więzadeł pobocznych zwykle leczy się jedynie w sposób zachowawczy. Wówczas stosuje się ortezę stawu kolanowego oraz ortopedyczne kule łokciowe, a ponadto wdraża fizjoterapię mającą na celu odzyskanie ruchomości kolana, stabilizację go, a także przywrócenie siły mięśni. Większy problem pojawia się, gdy wraz z więzadłem pobocznym uszkodzona zostanie również inna struktura, zwłaszcza więzadło krzyżowe – wtedy niezbędny często pozostaje zabieg chirurgiczny.
Centrum Rehabilitacji Osteomedis na Bemowie w Warszawie pomaga w powrocie do pełni sprawności po uszkodzeniu więzadeł pobocznych stawu kolanowego, wdrażając indywidualnie zaplanowaną fizjoterapię. Zapraszamy!
