Monitorowanie prawidłowego rozwoju dziecka jest jednym z najważniejszych zadań każdego rodzica. Do szczególnie powszechnych nieprawidłowości, na które mama i tata powinni zwrócić uwagę, należą wady stóp. Do najczęściej występujących wad stóp zaliczamy płaskostopie, a więc nieodpowiednie wykształcenie łuków stopy, powodujące kłopoty z chodzeniem, a niejednokrotnie dolegliwości bólowe. Trzeba jednocześnie pamiętać, że do pewnego etapu życia malucha płaskie stopy są stanem zupełnie prawidłowym, niewymagającym interwencji. Wiedza o tym, jak kształtują się łuki stóp u dziecka, jest zatem istotna dla każdego rodzica.
Czy płaskostopie u dziecka zawsze jest powodem do niepokoju?
Prawidłowo rozwinięta stopa człowieka musi być wysklepiona w charakterystyczny łuk od strony podeszwowej. Jeżeli nastąpią nieprawidłowości rozwojowe, możemy mieć do czynienia z płaskostopiem, w którym wspomniany kształt jest niewystarczający lub nie występuje w ogóle, co z kolei powoduje nieprawidłowe obciążanie stopy, a w konsekwencji może powodować ból wynikający z nadmiernego napięcia mięśni i więzadeł. Schorzenie to jest charakterystyczne przede wszystkim dla dzieci, u których stopa cały czas się rozwija, w rzadkich przypadkach może być też chorobą nabytą dorosłych. Niemniej jednak każdy młody rodzic najpewniej zauważył, że u niemowląt oraz kilkuletnich dzieci stopy nie mają tego specyficznego kształtu – u najmłodszych nie jest to powodem do niepokoju.
U niemowląt i małych dzieci płaskostopie występuje naturalnie, czyli jest fizjologiczne. Dzieje się tak dlatego, że siła mięśni ich stóp jest niewielka, więzadła są bardzo elastyczne, a co więcej, w podeszwie znajduje się większa ilość tkanki tłuszczowej. Wysklepienie niejednokrotnie obniża się więc w sposób naturalny. Fizjologiczne płaskostopie zaczyna natomiast zanikać u najmłodszych pomiędzy 2. a 4. rokiem życia – powoli unosi się przyśrodkowa część podeszwy stopy, a gdy maluch skończy ok. 5 lat, zmniejsza się tkanka tłuszczowa. Za graniczny wiek przyjmuje się zaś 7 lat – jeśli wtedy budowa stopy dziecka oraz jego chód budzą wątpliwości, należy skonsultować się ze specjalistą.
Objawy i leczenie płaskostopia
Chociaż bieżące kontrolowanie tego, czy stopy dziecka rozwijają się prawidłowo, jest ważne, płaskostopie zwykle daje wyraźne objawy, które trudno przeoczyć. Mowa przede wszystkim o niezdarnym chodzie z piętami odginającymi się na zewnątrz z jednoczesnym przeniesieniem ciężaru ciała na przyśrodkową część stopy. Wówczas trzeba odwiedzić ortopedę, który zbada stopy dziecka – obciążone i odciążone, a także w butach i boso; oceni też jego sposób chodzenia. W przypadku diagnozy wady stóp zaleci odpowiednie postępowanie, czyli stosowanie wkładek ortopedycznych lub specjalnego obuwia ortopedycznego, jak również ćwiczenia rehabilitacyjne prowadzone przez fizjoterapeutę oraz w formie pracy w domu.
Warto pamiętać, że płaskostopie może być też schorzeniem nabytym u dorosłych, wynikającym np. z otyłości, urazów, chorób reumatycznych lub neurologicznych bądź noszenia nieodpowiednich butów. Jeśli więc Twoja pociecha albo Ty sam zmagasz się z płaskostopiem lub innymi wadami stopy, zachęcamy do umówienia wizyty w OSTEOMEDIS na warszawskim Ursusie.